کد مطلب:12807 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:2

گنجینه پرسمان » احكام

در مورد خمس و موارد مخمس شده لطفاً توضيح دهيد؟ زيرا در آيه قرآن مي فرمايد از غنايم جنگي كه گرفتهايد، يك پنجم آن را را بدهيد حال چرا موارد خمس عمومي شده و تمام درآمدهاي زندگي را شامل شده در صورتي كه ظاهر آيه واعلمو انما غنمتم مي گويد چيزهايي كه غنيمت گرفته ايد بايد خمس آن را بدهيم لطفاً چنانچه مدارك مستدل را در اين زمينه سراغ داريد مرا راهنمايي كنيد چه از كتاب و سنت و غيره. زيرا در مورد زكات آيات زيادي در قرآن آمده و واضح است ولي در مورد خمس فقط به نظر من همين آيه آمده است؟

در خصوص سؤالي كه بيان فرموديد نكات زير قابل توجه مي باشد؛

1.معناي غنيمت در قرآن و روايات عام است و غنيمت جنگي يكي از مصاديق آن است به دو دليل :

الف : از نظر لغت غنيمت به معناي عام است و غير غنائم جنگي را هم شامل مي شود همانطور كه در لغت نامه ها و تفاسير شيعه و سني چنين آمده است.(1)

ب : غنيمت در رواياتي كه در كتب شيعه و سني آمده به معناي عام آمده است.(2)

2. درست است كه آيه قرآن در مورد خاص نازل شده است ولي هيچگاه مورد مخصص نيست و حتي علماي اهل سنت هم كه خمس را در غير غنائم جنگي واجب ندانسته اند و يا اينكه آيه در غزوة بدر نازل شده است آن را شامل تمام جنگها دانسته اند و اگر قرار بود مورد خاص در آيه مخصص باشد بايد محدود به جنگ بدر بدانند.

3. شيعه به پيروي از دستورها و سفارش هاي پيامبر اكرمص كه فرموده است دين را از اهل بيت معصوم من بگيريد، سراغ اهل بيت ع رفته و در اين مورد هم روايات فراواني از اهل بيتع داريم كه در آنها چيزهايي است كه متعلق خمس قرار مي گيرند و همچنين مستحقين خمس را مشخص نموده اند.(3)

4. ممكن است كسي سؤال كند بعضي از موارد خمس ربطي به غنائم ندارد مثل مال حلال مخلوط به حرام يا زميني كه كافر ذمي از مسلماني مي خرد و اين موارد با اينكه در قرآن نيست چرا در فقه شيعه موجود است؟ كه در پاسخ مي گوييم هيچ مانعي ندارد كه قرآن كريم به قسمتي از بحث اشاره كند و قسمت هاي ديگر در سنت(روايات) بيان شود و اين موضوع موارد فراواني دارد به طور مثال در قرآن مجيد نمازهاي پنج گانه روزانه صريحاً آمده است و همچنين به نماز طواف كه نمازهاي واجب است اشاره دارد ولي از نماز آيات كه مورد اتفاق تمام مسلمانان اعم از شيعه و سني است سخني به مياننيامده است و همچنين نماز قضا و مانند آن و هيچ كس را نمي يابيم كه بگويد چون نماز آيات در قرآن ذكر نشده و تنها در سنت پيامبرص آمده است نيايد به آن عمل كرد و يا اينكه چون در قرآن كريم به بعضي از غسلها اشاره شده و سخن از بعضي به ميان نيامده است بايد از آن صرف نظر كرد. اين منطقي است كه هيچ مسلماني آن را نمي پذيرد. بنابراين هيچ اشكالي ندارد كه قرآن تنها قسمتي از موارد خمس را بيان كرده باشد و بقيه را به سنت موكول نمايد.(4)

5. عمل ائمه معصومينع در گرفتن خمس نيز گواه بر اين مطلب گفته شده مي باشد.(5)

براي اطلاع بيشتر مي توانيد به كتاب فلسفه اسرار احكام، ج2، محمد وحيدي، ص263 مراجعه بفرماييد.

خداوند متعال همه ما را هر چه بيشتر عامل و عارف به دينش قرار بدهد اشاءا...









































منابع و مآخذ :

1. فرهنگ لغت مانند : مجمع البشرين، لسان العرب، المنجد، اقرب الموارد/ تفسير مانند : تفسير فخر رازي، ج15 و روح المعالي، ج10

2. وسائل الشيعه، ج6، ص341/ صحيح بخاري، ج2، كتاب الزكاه/ سنن بيهقي، ج4، ص152 ـ155 / مكاتب الرسول، ج2، ص365، و ...

3. فلسفه اسرار احكام، ج2 ، محمد وحيدي

4. همان

همان